EVCİL HAYVAN ALERJİLERİ

Evcil hayvanlar içinde en sık alerjiye neden olan hayvanlar kedi ve köpeklerdir. Hayvanların sadece tüyünde değil, salyasında, tükürüğünde, deri döküntülerinde ve hatta idrarında bulunan proteinlere karşı alerjik reaksiyon görülebilir. Bu alerjenler hava yoluyla da solunduğunda belirtilere yol açabildiği için, alerjik belirtilerin ortaya çıkması için mutlaka hayvana dokunmak gerekmez.

Evcil hayvan alerjisi olanlarda karşılaşma sonrasında gözlerde kaşıntı, kızarma ve sulanma, burun akıntısı, kaşıntısı ve tıkanıklık gibi göz ve burunla ilgili belirtiler, öksürük, nefes darlığı, göğüsten duyulan hışıltı gibi alt solunum yoluna ait belirtiler ve deride kaşıntı, kızarıklık, kabarıklık gibi alerjik deri bulguları ortaya çıkabilir.

Evcil Hayvan Alerjenlerinden Nasıl Korunabilirim?

  • Evcil hayvan alerjisi var ise şikayetleri kontrol altına almanın en etkin yolu evcil hayvanı tamamen ortamdan uzaklaştırmaktır. Bu durumda bile evcil hayvana ait alerjenden tamamen kurtulmak altı ay veya daha uzun zaman alabilir.
  • Her türlü evcil hayvan, alerjisi olan kişilerin yatak odasından uzak tutulmalıdır.
  • Yatak odalarında tercihen HEPA filtreli havalandırma cihazları kullanılmalıdır.
  • Hayvanlar daha sık (haftada 2 kez) alerjisi olmayan kişiler tarafından yıkanmalıdır.
  • En önemli alerjen kaynağı halı, kanepe ve yataklardır. Bu nedenle halılar azaltılmalı, kanepeler sık sık temizlenmeli, yatak ve yastıklarda hayvan tüyleri yerine sentetik ürünler kullanmalıdır.

POLEN ALERJİSİ

Polen taneleri gözle görülemeyecek kadar küçük olan, rüzgar ile çok uzak yerlere kolayca taşınabilen çiçekli bitkilerin çoğalmasına aracılık eden protein yapısında maddelerdir.

Polenlerin solunum yolu ile alınması durumunda burunda kaşıntı, akıntı, tıkanıklık, hapşırık nadiren ciltte kurdeşen (ürtiker), gözlerde ise kaşıntı, sulanma, kızarıklık, şişlik görülebilir. Astımlı hastalarda astım atakları (öksürük, hırıltı, nefes darlığı gibi) tetiklenebilir.

Polenlerden Nasıl Korunabilirim?

  • Bahar mevsiminde polenler gün içinde özellikle sabah erken saatlerde ve öğle saatlerinde yoğun olarak bulunduğu için evlerimizi bu saatlerde havalandırmamaya özen göstermeliyiz.
  • Bahar aylarında dışarı aktivitesi planlamaları uygun şekilde yapılmalıdır.
  • Eve girince dışarıda giyilen giysiler değişmeli, bol su ile duş alınmalı veya saç ve yüz bol su ile yıkanmalıdır.
  • Çamaşırlar polen mevsiminde açık havada kurutulmamalıdır.
  • Evde ve arabanızda polen filtreli klima kullanılmalı, filtreler uygun zaman aralıklarında değiştirilmelidir.
  • Taşıtlarda pencere açılmamalı, toplu taşımalarda açık pencere veya kapılardan uzakta oturmaya gayret edilmelidir.

 

HAMAM BÖCEĞİ ALERJİLERİ

Hamam böcekleri sıcak, rutubetli eski binalarda daha sık bulunurlar. Yuvalarını duvar aralarındaki çatlaklarda, havalandırma boşluklarında yaparlar. Restoran, hastane ve fırınlar en tercih ettiği bölgelerin başında gelir.

Hamam böceği alerjisi olan hastalarda burun akıntısı, hapşırık, gözlerde kızarıklık kaşıntı, öksürük ve nefes darlığı semptomları görülebilir. Hamam böceğinin dışkısı, tükürük ve vücut artıkları alerjiden sorumlu kısımlarıdır.

Yakınmalar hafif reaksiyonlardan ağır reaksiyonlara kadar her şekilde kendini gösterebilir. Hamam böceği alerjisi sıklığı giderek artmaktadır.

 

Hamamböceklerinden nasıl korunabilirim?

Evde açıkta çöp ya da yemek artıkları bulundurulmamalıdır.

Hamamböceklerine yönelik iyi bir ilaçlama yapılmalıdır.

KÜF MANTARI ALERJİLERİ

Küf mantarları alerjik etkisi olan, havada uçuşabilen sporlar üretirler. Nemli ortamları severler. Hem evde hem de ev dışında (evin güneş görmeyen nemli yerlerinde) bulunabilirler. Yaz sonu ve erken sonbahar zamanlarında (hava sıcak ve nemli olduğu için) spor sayısı fazla olduğu için bu dönemlerde hastaların şikayetleri artmaktadır. Alerjiye neden olan en yaygın küf mantarları şunlardır:

  • Alternaria,
  • Aspergillus,
  • Cladosporium ve
  • Penicillium

Küf mantarı alerjisi varlığında hapşırma, kaşıntı, gözlerde sulanma, burun akıntısı, burun tıkanıklığı veya burun, ağız ve dudaklarda kaşıntı gibi belirtiler ve/veya öksürük, nefes darlığı, hırıltı gibi astım belirtileri tetiklenebilir.

Küf mantarlarından nasıl korunabilirim?

Ev içindeki nemin azaltılması, ev dışında ise küf mantarlarının havada yoğun olduğu günlerde dışarı aktivitelerinde planlama yapılması önemlidir.

Küf mantarlarını azaltmak için ev içinde güneş görmeyen, hava almayan kapalı alanları havalandırmak,

Mutfak veya banyoda sızdıran boruları tamir ettirmek, küflü bölgeleri sulandırılmış çamaşır suyuyla temizlemek,

Çöpleri sık sık boşaltmak,

Yemek artıklarını ortada bırakmamak,

Buhar makinesi çalıştırmamak,

Ev içinde bitki yetiştirmemek,

Elbiseleri dış ortamda havalandırmak,

Evdeki nem miktarını %45’in altında tutmak için klima veya nem giderici alet kullanmak gibi önlemler alınmalıdır.

EV TOZU AKARI ALERJİSİ

Ev tozu akarları eklem bacaklılar ailesinden olup mikroskopla seçilebilen küçük canlılardır. Çoğunlukla ev içi ortamında bulunurlar ve insanların deri döküntüleri ile beslenirler. Akarlar, sıklıkla zeminde çökmüş halde durur ve yürümekle, hareketle kolayca havaya karışırlar.

Akarların ve alerjiye neden olan alerjenlerinin solunum yolu ile alınması durumunda burunda kaşıntı, akıntı, tıkanıklık, hapşırık, gözlerde kaşıntı, sulanma, kızarıklık, şişlik gibi alerjik rinit belirtileri ortaya çıkabilir. Astımlı hastalarda astım atakları (öksürük, hırıltı, nefes darlığı gibi) tetiklenebilir.

Ev Tozu Akarlarından Nasıl Korunabilirim?

Akarları tamamen yok etmek imkansız olsa da alınacak bazı önlemlerle maruz kalınması büyük ölçüde azaltılabilir:

  • Evin sık sık havalandırılması önemlidir. (Kuru havada, özellikle nem oranı %50’nin altına indiğinde ev tozu akarlarının hiçbiri yaşayamaz).
  • Buhar makinelerinin kullanılmaması gereklidir.
  • Yatak takımları haftada en az bir kez değiştirilmeli ve 60 C üzerinde yıkanmalıdır. Yünlü yatak, yorgan, yastık ve battaniye kullanılmamalıdır.
  • Halılar kaldırılmalıdır, halı yerine küçük ince yıkanabilir bir kilim kullanılabilir.
  • Kalın veya ağır perde yerine ince tül veya silinebilir stor perde tercih edilmelidir.
  • Odada mümkün olduğunca az eşya bulundurulmalıdır, kitap, biblo, oyuncak gibi eşyalar kapalı dolaplarda muhafaza edilmelidir. Peluş oyuncaklar kaldırılmalıdır.
  • Günlük olarak yüksek vakumlu veya HEPA filtreli bir elektrik süpürgesi ile tüm oda temizlenmelidir.
  • Temizlik sonrası hafif nemli bir bezle eşyaların tozu alınmalıdır. Temizlik alerjik bireyin olmadığı dönemde yapılmalıdır.

Evde evcil hayvan bulundurulmamasına özen gösterilmelidir.